Vesalings gamla fólkið

 

Það er erfitt að eldast. Meira að segja svo erfitt, að það er tabú að tala um það. 

Að horfa á líkamann hrörna, skilningarvitin sljóvgast, hárið grána og þynnast, holdið slakna, liðina stirðna. Já upptalningin gæti orðið endalaus. Minnið á það til að vera stirt eins og liðirnir og jafnvel gloppótt og endalokin færast nær og nær. Það er eins gott að tala ekki um þetta, enda eins og að nefna snöru í hengds manns húsi. Þess vegna er tabúið. Það er ekki nema von að margt gamalt fólk verði dapurt. Þeir sem best standa verjast áföllum með því að segja kankvíslega með kímni í augnaráðinu um leið og þeir virkja vel æfðar broshrukkur; "Ég er nú komin á viðgerðaraldurinn". Það er létt yfir þeim. Og málið er afgreitt. 

En það er ekki afgreitt. Því miður.

En ýmislegt má nú laga með hentugum hjálpartækjum. Þá kemur á móti að öll þessi einföldu hjálpartæki (góð gleraugu og góð heyrnartæki) geta verið dýr svo ég tali nú ekki um tannviðgerðir. Hér skiptir máli að tekjur eldra fólks eru umtalsvert lægri en vinnandi fólks svo það er ekki á allra færi að veita sér nauðsynlega hluti. Af því getur hlotist einangrun. 

Þetta er ekki eins og að bregða sér með bílinn í þjónustu. Til að komast í viðgerð þarf fyrst að fara í gegnum mislangt greiningarferli en svo taka biðlistarnir við, þeir eru langir og þeir lengjast bara. 

Augnsteina aðgerð 3895

Hjarta og kransæðamyndatökur 171

Grindarholslíffæri 365

Legnám 189

Mjaðmaliðaskipti 523

Hnjáliðaskipti 844

Samtals eru 5987 manneskjur og þar af hafa meira en 80% beðið meira en þrjá mánuði. Þessar tölur eru frá því í október 2015 og teknar úr frétt RÚV (ég vona að ég fari nokkurn veginn rétt með).

Þetta eru manneskjur sem þjást og líða. Eðli málsins samkvæmt er þarna margt eldra fólk. Fókið sem er komið á viðgerðaraldurinn og reiknaði aldrei með að "verkstæðisþjónustan" yrði ekki í lagi, þegar og ef að þeim kæmi. Já það er erfitt að eldast. Og það er ekki nóg þetta það eru líka biðlistar inn á hjúkrunarheimili.

Þetta er nú orðið nokkuð langt og tvímælalaust dapurlegt. Við þurfum að vera bjartsýn og trúa á æskuna og landið. En þau eiga nú eftir að eldast og hvað skyldu þeir verða orðnir langir biðlistarnir þá? Það kemur alltaf nýtt og nýtt gamalt fólk.

Lokaorð. Það er skammdegi og svartnætti og heimurinn er fullur af döpru fólki á biðlistum, sem bara lengjast. Það eina jákvæða sem getur hjálpað, eina glætan, er Feisbók og netið. Þá getur gamalt fólk eins og ég skrifað svona greinar til að hafa ofan af fyrir sér. Biðin á biðlistanum verður bærilegri. Biðin eftir gröfinni. 

Forresten eru útfarir allt of dýrar, en það verður annarra að hafa áhyggjur af því.

Það er líka gott að kunna vísur. Jafnvel betra en Feisbók. 

Mér er orðið stirt um stef
og stílvopn laust í höndum,
í langnættinu lítið sef,
ljós í myrkri ekkert hef,
kaldur titra, krepptur gigtar böndum.

Húmar að mér hinsta kvöld,
horfi eg fram á veginn,
gröfin móti gapir köld,
gref ég á minn vonarskjöld
rúnir þær er ráðast hinumegin.

Hjálmar Jónsson frá Bólu

 

Myndin er af drullupollunum er frá því í sumar