Kolbeinsey: Bergsveinn Birgisson

Kolbeinsey

Kolbeinsey eftir  Bergsvein Birgisson er einstök bók. Fyrst fannst mér hún galgopaleg og grótesk. Við annan lestur (ég les bækur oft tvisvar) fannst mér hún í senn fyndin og full af speki. Sagan fjallar um tvo þunglynda karlmenn á miðjum aldri. Þeir hafa verið vinir frá því í barnæsku og nú er annar þeirra  á geðdeild, hinn er lítið  betur settur en hann á  kærustu og son frá fyrra sambandi. Það er hann sem er sögumaður.  Lífsgleðin hefur yfirgefið hann. Þetta er fræðimaður og skáld sem byggir afkomu sína á skriftum og  fyrirlestrahaldi. Það hefur ekkert komið fyrir  en allt í einu hellist yfir hann kvíði og lífsleiði. Hann sér engan tilgang í lífi sínu og aflýsir fyrirlestrahaldi sem hann hefur tekið að sér.

Það er kærastan hans sem stingur upp á að hann heimsæki vin sinn á sjúkrahúsið, telur að það geti e.t.v. gert honum gott sjálfum.

Vinurinn tekur honum illa og hefur allt á hornum sér. Honum er líka vægast sagt tekið illa af starfsfólki spítalans. Hjúkrunarkonan sem hefur aðalumsjón með vininum setur honum fyrst skilyrði um að hún sé til staðar þegar þeir hittast og loks er hann settur í heimsóknarbann.

Það er þá sem hann ákveðu að frelsa vin sinn frá heilbrigðiskerfinu. Þeir félagar leggja í langa óvissuferð. Fljótlega verða þeir þó þess vísari að hjúkrunarkonan eltir þá. Við það upphefst mikill eltingarleikur. Hjúkrunarkonan er ægileg, nánast eins og norn.

Ég ætla ekki að rekja þessa sögu frekar enda er það ekki sagan sem slík sem er aðalatriði þessarar bókar heldur samtal vinanna og hugmyndir sögumannsins um hvað það er sem skiptir máli í lífinu.

Ósjálfrátt varð mér hugsað,  til ýmissa vísana. Hvað minnir þessi bók á? Fyrst varð mér hugsað til Barna náttúrunnar eftir Friðrik Þór, þegar gamla fólkið flúði af elliheimilinu. Því næst hugsaði ég um hversu hjúkrunarkonan ægilega minnir um margt á kollega sinn í Gaukshreiðrinu. Loks velti ég fyrir mér hvort þunglyndu vinirnir væru e.t.v. nútímaútgáfa af þeim fóstbræðrum Þorgeiri og Þormóði. Sá þó fljótlega að ekkert af þessu skiptir máli . Það sem gerir þessa bók góða er frábær stíll höfundar þar sem hann í senn leikur sér með orð og leitar svara við tilvistarlegum spurningum. Auk þess er hann svo fyndinn að , ég sem sjaldan hlæ , skellihló innan í mér. Það eru svo margar skemmtilegar setningar í þessari   bók að ég er strax farin að huga að því að lesa hana í þriðja skipti.  

Athugasemdir

[Guðjón E. Hreinberg, 22.12.2021 kl. 03:58]

Þú minnist á Nurse Ratched. Lengi vel gat ég ekki séð neina sjónvarps- eða bíómynd með Louise Fletcher, sem lék hana í myndinni frægðu. Loks fattaði ég hvað hún var frábær leikkona og í dag horfi ég skilyrðislaust á myndverk sem hún er listuð í.