Systurminning. Ingibjörg Gísladóttir

Á útmánuðum 1952 fæddist hjónunum í Þrastahlíð í Breiðdal, Gísla Björgvinssyni og Sigurbjörgu Snjólfsdóttur lítið telpukorn. Þetta gerðist 7. apríl, það voru snjóalög, jarðbönn og ófærð en það var ekki langt að sækja ljósmóðurina, hún bjó á næsta bæ. Ég man þegar Valborg kom, öslandi snjóinn. 

Fyrir áttu Gísli og Sigurbjörg 3 börn, Ásdísi f. 1940 og tvíburana okkur Snjólf f. 1942. Litla stúlkan sem fékk nafnið Ingibjörg var því langyngst. Henni var því tekið fagnandi, hún var langþráð barn. Foreldrar mínir kunnu vel til verka sem uppalendur og sáu því fljótlega að eitthvað var ekki í lagi, þegar litla stúlkan þeirra þroskaðist ekki eins og önnur börn, þau voru áhyggjufull en ekki man ég eftir því að þetta hafi verið rætt við okkur hin börnin. 

Ekki man ég hvað Ingibjörg var gömul þegar þau ákváðu að taka sér far með strandferðaskipinu til Reykjavíkur til að fara með barnið til læknis. Til að spyrja hann um hvað væri að og hvað þau gætu gert. Þetta var löng ferð, það fannst okkur að minnsta kosti systkinunum, sem sáum um búskapinn í fjarveru þeirra en Sigurbjörg amma var hjá okkur.  Þegar þau komu til baka höfðu þau fengið svör við spurningum sínum. Barnið er fatlað, hún var það sem þá var kallað mongóliti (nú Dawnsheilkenni) og það var ekkert hægt að gera. Hún myndi þroskast seint, aldrei ná fullum þroska og að auki var þeim sagt að flestir einstaklingar með þessa fötlun yrðu aldrei gamlir. Ekki veit ég hvort það átti að vera einhver huggun. 

Nú tók við nýr óvissutími. Hvernig var best að ala upp barn sem var svona öðru vísi en hin börnin. Mamma talaði oft um þetta; "ég þurfti aldrei að hugsa um hvernig átti að ala ykkur upp, nú veit ég oft ekki hvað á að gera." Eiginlega tók Ingibjörg af henni ómakið og þroskaðist á sinn sérstaka hátt, tók sinn sess sem eitt af börnunum í Þrastahlíð enda um margt ekki svo ólík okkur hinum. Það var bara eitthvað með þetta eina gen. Þetta var fyrir tíma kennslu fyrir fatlaðra. Reyndar var ekki rætt mikið um fatlaða á þessum tíma, rétt eins og þeir væru ekki til. Sú umræða hófst löngu síðar. Það var mikill léttir fyrir alla aðstandendur þegar umræðan varð opnari. En það var ekki laust við að sumum fyndist að þeir hefðu misst af einhverju. Á vissan hátt brugðust þó ættingjar og vinir hárrétt við. Þeir dekruðu við Ingibjörgu og það var látið mikið með hana. Mér, sér kennaranum fannst oft að Ingibjörg hefði haft gott af skipulagðri sérkennslu, ekki í staðinn fyrir dekrið, heldur til viðbótar. 

UIngibjörg ólst á heimili sínu og fékk enga formlega skólagöngu. Hún talaði oft um það sjálf að hana langaði að vera eins og aðrir. Hún sagði það hreint út og hún þurfti þess. Það þarf oft að minna fólk á það sjálfsagða.  Það er meðal annars vegna þessa, Ingibjörg vildi vera eins og aðrir, að ég skrifa þessa minningargrein. Ingibjörg hefði viljað fá um sig minningargrein til að vera eins og annað fólk. Og auðvitað var hún eins og annað fólk. En hún var líka sérstök, eins og annað fólk. Í því liggur hin óleysanlega mótsögn.

Ingibjörg átti sér áhugamál, sterkar og veikar hliðar - og sérviskur. Hún var mússíkölsk og hafði unun af því að læra lög og vísur. Hún hafði gaman af því að hlusta á það sem var lesið fyrir hana en hún hlustaði líka á útvarp og spólur. Hún átti sína uppáhalds leikara/söngvara, Bessi Bjarnason og Megas voru hennar menn. En hún var líka stríðin og þver. Hún var aldrei almennilega sátt við að ég skyldi skilja við ljúflinginn Megas og giftast öðrum manni sem ekki var frægur. Í hvert sinn sem við Erling, maðurinn minn,  komum austur byrjaði hún á að spyrja, af hverju kom ekki Megas. Þótt hún hefði fyrir löngu fengið öll svör og útskýringar, hélt hún sinu striki. Hún var svo ánægð með að þau skyldu eiga sama afmælisdag.

Hún hafði ekkert sérstaklega gaman af handavinnu eða öðru verklegu. Hún var aldrei þolinmóð kona. Það sem henni fannst allra skemmtilegast var að spjalla við fólk og bollaleggja. Hennar aðaláhugamál var fólk. Ég held að hún hafi þekkt nær alla sveitunga sína með nafni og kunnað afmælisdaga flestra. Hún fylgdist með umræðu og vildi gjarnan leggja sitt til málanna. Af því Ingibjörg hafði gaman af fólki, voru margir sem kunnu að meta hana og sýndu það í verki. Það var þó uppalandinn móðir mín sem mest hvíldi á meðan hennar naut við. Þegar heilsu mömmu hrakaði tók systir mín Ásdís við, en hún bjó á næsta bæ. Hún tók foreldra okkar til sín 1990 og Ingibjörgu með þeim og annaðist þau öll fram í andlátið.

Ingibjörg dó á Sjúkrahúsinu í Neskaupsstað 3. desember eftir skamma legu. Hún verður jörðuð í Eydalakirkjugarði 12. desember.

Meðan ég er að skrifa þennan pistil finn ég að mig langar til að þakka mörgu fólki sem var gott og atarlegt við Ingibjörgu. Ég ætla ekki að telja það upp en þakka því hér með. Ingibjörg kunni að meta fólk sem mundi að heilsa upp á hana eða senda henni kveðju. Hún hefði líklega munað afmælisdaga ykkar allra þegar best lét.

Ásdís systir mín á miklar þakkir skilið fyrir allt framlag sitt. 

 

Athugasemdir

[Ásdís Þórðardóttir (IP-tala skráð) 12.12.2015 kl. 00:54]

Samúðarkveðjur til þín og systkina þinna.

[Rannveig Haraldsdóttir (IP-tala skráð) 12.12.2015 kl. 01:06]

Bergþóra, ég samhryggist þér og fjölskyldu þinni. Las þessa fallegu og skemmtilegu minningargrein þína um yngstu systur þína. Kær kveðja.

[Vigfús Geirdal (IP-tala skráð) 12.12.2015 kl. 09:18]

Hluttekningarkveðjur, elsku Bergþóra, og þakkir fyrir viturleg minningarorð um hana systur þína. Hún kunni áreiðanlega með sínum hætti að meta kosti Erlings, kannski var þetta bara hennar hárfíni húmor. Það er þetta 'að vilja vera eins og aðrir' sem er kjarni málsins. Heimurinn væri svo óendanlega miklu betri ef við, hvert og eitt okkar, skildum þennan einfalda sannleika og virtum hann í verki.

[Ólafía Herborg (IP-tala skráð) 12.12.2015 kl. 10:28]

Innilegar samúðarkveðjur til þín og þinna. Minnist Ingibjargar með hlýhug

[Anna Hrefnudóttir (IP-tala skráð) 12.12.2015 kl. 14:15]

Innilegar samúðarkveðjur. til þin og þinna.