De ensamma: Håkan Nesser

 http://sv.wikipedia.org/wiki/H%C3%A5kan_Nesser

Þótt ég sé hætt að vinna og komin á eftirlaun, í langa fríið, finnst mér engu að síður að ég eigi sumarfrí eins og annað fólk. Er ekki einhver mótsögn í þessu? Hvað sem því líður les ég trúlega aldrei meira en á sumrin. Ég hleð bókum í kringum mig hvar sem ég er og hvert sem ég fer. Og maðurinn minn dregur líka í búið. Á Blönduósi lauk ég við að lesa De ensamma eftir Håkan Nesser (fékk hana í Norræna húsinu). Ég hef miklar mætur á þessum höfundi en hann er m.a. þekktur fyrir bækur sinar um lögregluforingjann Veteren. Hann svíkur aldrei.

Mér fannst sérstaklega áhugavert að lesa þessa bók, því hún gerist í Uppsölum á áttunda tug tuttugustu aldar og síðan nokkurn vegin í nútímanum 35 árum síðar. En ég var einmitt við nám (og störf) í Uppsölum 1977- 1980. Reyndar gerist sagan einnig að hluta til í tilbúnum stað sem heitir Kymlinge. Veterenbækurnar gerast líka allar á tilbúnum stað, Maardam, en mér finnst ég þekkja mig þar líka.

Bókin fjallar um vinahóp, þrjú pör sem kynnast og halda þétt saman. Þau fara saman í mikið ferðalag um Austantjaldslöndin (þetta minnti mig á ferðalag sem við fórum saman tvö pör og barn) 1972 um Pólland og Þýskaland). Þau eru öll við nám í ólíkum fögum og fara að námi loknu að vinna. Það hefur tognað á samskiptunum og þegar þau ákveða að hittast til að rifja upp gömul kynni, fremur ein stúlkan sjálfsmorð. Að því er virðist. Hún stekkur fram af kletti sem er þekktur fyrir gamlar sagnir um að fyrr á öldum hafi hann verið ætternisstapi. Þegar lík finnst af manni 35 árum síðar við þennan sama stapa og úr þessum gamla vinahópi vakna grunsemdir um að e.t.v. sé ekki allt með feldu um lát þessara tveggja einstaklinga.

Rannsóknarlögreglumaðurinn Gunnar Barbarotti skoðar málið og fær til þess dyggan stuðning rannsóknarlögreglukonunnar Evu Backman. Það eru til vandaðar lögregluskýrslu um fyrra mannslátið og það vakna efasemdir um hvort þarna sé um tvö sjálfsmorð að ræða eða hvort annað hvort þeirra geti e.t.v. verið morð. Eða bæði?

Bókin er á tveimur tímaplönum og höfundurinn fléttar á undraverðan hátt saman þessar tvær frásagnir og atburðarásin verður ljóslifandi og trúverðug. Mér finnst ég þekkja þetta fólk og hefði getað mætt þeim á götu. Og mér finnst ég skilji líka vel hvernig Eva Backman og Gunnar Barbarotti velkjast í vafa um hvað hafi gerst. Það er líklega ekki hægt að segja meira frá þessari bók án þess að skemma fyrir þeim lesanda mínum sem á eftir að lesa hana. En hún er svo sannarlega þess virði.