Angantýr - agnarlítil bók um ást

                                             

Í skóginum sefur vatnið.                         
Hjá vatninu sefur gömul borg.
Og silfurhvítt sumarregnið
seytlar af blaði á blað
í þrúðgri, þögulli sorg

- af blaði á blað.  

                  (brot
                                           

Ég fór á útgáfukynningu á bókinni Angantý þar sem Guðrún Helgadóttir, rithöfundur og fyrrverandi alþingismaður  las úr henni valda kafla og aðstandandi útgáfunnar gerði grein fyrir útgáfu bókarinnar fyrr og nú. Saga þessa litla kvers er merkileg en hún kom út 1946 og er skrifuð af Elínu Thorarensen,ástkonu skáldsins Jóhanns  Jónssonar. Ég hafði heyrt um þessa bók en aldrei lesið eða sett mig inn í aðstæðurnar sem ollu því að hún varð til. En ég þekkti vel til skáldskapar Jóhanns Jónssonar því hann var eitt af þeim skáldum sem heillaði mig þegar ég var ung og um hann hefur verið talsvert skrifað.

Þegar Elín kynnist Jóhanni er hún fráskilin þriggja barna móðir í Reykjavík en hann er menntaskólastrákur frá Ólafsvík. Þetta  var á árunum 1915- 1916. Hún er 15 árum eldri og af góðum ættum. Þetta hefur nú verið eitthvað til að ræða svona í kaffboðum og fínni samkvæmum bæjarins en ástfangið fólk þá sem nú lætur ekki slíkt stoppa sig.

Bókina skrifaði Elín löngu seinna, 1946, kveikjan að henni varð að þá birtust tvær greinar eftir Halldór Kiljan Laxness um Jóhann.   Hún ákveður að rjúfa þögnina og vill sjálf  fá að segja þessa sögu. Bókin segir frá Angantý og Brynhildi en það eru nöfn sem hún og Jóhann höfðu valið hvort öðru. Það á eiginlega vel við að nota skálduð nöfnn því sagan um ást þeirra er nánast ekki af þessum heimi. Hún tilheyrir upphöfnum heimi sem samræmist e.t.v  ekki vel þessum venjulega hverdagslega heimi sem við þekkjum svo vel. Þó held ég að mjög margir geti þekkt sjálfa sig í þessari litlu frásögn því svona er ástin. En þeirra ást var aldrei ætluð fyrir hvunndaginn. Elín sleit sambandinu en varðveitti það með sjáfri sér allt til dagsins sem hún skrifaði kverið og ákvað að gefa okkur hlutdeild í því.

Í bókini er formáli Elínar sjáfrar frá 1946 þar sem hún gerir grein fyrir henni. Auk þess er í bókinni ítarlegur eftirmáli Soffíu Auðar Birgisdóttur þar sem hún fjallar um sögurna sem liggja á bak við bókarskrifin og hvernig henni var tekið á sínum tíma. Þessi litla bók lætur ekki mikið yfir sér en hún er perla.